BỆNH CHÀM

Chàm là một tình trạng da bị viêm gây nên hiện tượng sẩn ngứa và kích ứng. Bệnh diễn biến mạn tính với từng đợt biểu hiện các mảng đỏ ở da, mụn nước và ngứa. Khi da bị khô do thời tiết lạnh làm cho bệnh thường nặng lên.   

1. Khái niệm về bệnh chàm

1.1. Bệnh chàm là gì?

Bệnh Chàm (còn gọi là eczema) là một trong những bệnh da liễu phổ biến thường gặp. Bệnh có thể xuất hiện ở cả người lớn và trẻ nhỏ, tuy nhiên đối tượng trẻ sơ sinh thường có nguy cơ mắc bệnh cao do có làn da nhạy cảm, vì vậy cha mẹ cần hết sức chú ý và quan tâm đến con mình để có những biện pháp chữa bệnh kịp thời.

Chàm là tình trạng viêm da thường nổi những mụn nước và mẩn đỏ làm cho cơ thể bị ngứa và đau rát. Những người bệnh đặc biệt là trẻ em thường không thể chịu được cơn ngứa mà sẽ gãi vào những nốt mụn nước này sẽ khiến da bị tổn thương và viêm nhiễm nghiêm trọng hơn.

1.2. Một số dạng chàm phổ biến

a. Viêm da dị ứng

Bệnh có thể gây ra một số triệu chứng như tình trạng phát ban ở nếp gấp khuỷu tay, đầu gối, má và da đầu. Khi người bệnh gãi những nốt phát ban này có thể vỡ ra và gây rỉ chất lỏng. Vùng da bị bệnh thường khô và dày hơn những vùng da khác, màu da có thể sáng hoặc tối hơn bình thường.

b. Chàm tiếp xúc

Thường xảy ra do người bệnh tiếp xúc với chất gây kích thích như xà phòng, nước hoa,… Một số triệu chứng điển hình của bệnh là da đỏ, ngứa giống như bị châm chích, nổi mề đay hoặc những mụn nước đóng vảy trên da.

c. Chàm tay

Những tổn thương chỉ xuất hiện ở vùng da tay với một số biểu hiện như da bị ngứa, đỏ, khô, xuất hiện những vết nứt hoặc mụn nước trên da.

d. Chàm thể đồng tiền

Dạng chàm da này thường do phản ứng quá mẫn của da đối với hóa chất, kim loại hoặc do côn trùng cắn. Khi bị chàm thể đồng tiền, người bệnh có thể xuất hiện một số triệu chứng như: tổn thương trên da có dạng hình đồng xu hay các đốm tròn gây ngứa kéo dài.

e. Chàm tổ đỉa

Nguyên nhân chính gây ra bệnh này là do da bị dị ứng với một số chất kích thích, môi trường độ ẩm cao, rối loạn miễn dịch da. Bệnh nhân bị chàm tổ đỉa sẽ gặp phải một số triệu chứng sau: xuất hiện mụn nước trên bàn tay và bàn chân gây ngứa và đau, vùng da bị bệnh thường khô ráp và dễ bị bong tróc, co giãn, gây mất thẩm mỹ.

2. Nguyên nhân chàm

Hiện nay, các nhà khoa học vẫn chưa tìm được nguyên nhân chính xác gây bệnh chàm da. Tuy nhiên, cơ chế gây bệnh được nhiều nhà khoa học công nhận đó là sự phản ứng quá mức của hệ miễn dịch khi bị các chất gây kích ứng tác động.

Ở những người khỏe mạnh, hệ miễn dịch chỉ tấn công virus, vi khuẩn, hay một số tác nhân khác xâm nhập vào cơ thể. Tuy nhiên, ở người mắc bệnh chàm, hệ miễn dịch bị rối loạn nên không thể phân biệt được protein trong cơ thể và protein lạ. Chính vì thế, dẫn đến tình trạng tấn công cả tế bào cơ thể và gây bệnh.

Dưới đây là một số yếu tố liên quan gây bệnh chàm da phổ biến nhất:

– Bệnh hen suyễn và sốt cỏ khô: Những người mắc bệnh hen suyễn và sốt cỏ khô thường mắc bệnh chàm, nhất là những đối tượng mắc bệnh dưới 30 tuổi.

– Tiền sử gia đình: Bệnh chàm có yếu tố di truyền. Nếu trong gia đình có người bị bệnh chẳng hạn như bố mẹ hoặc anh chị em, thì trẻ sẽ có nguy cơ bị bệnh cao hơn những trẻ khác.

Bên cạnh đó, một số yếu tố gây kích hoạt bệnh có thể kể đến như:

– Thời tiết thay đổi đột ngột như độ ẩm thấp đột ngột, chuyển từ lạnh sang nóng sẽ khiến cơ thể đổ nhiều mồ hôi và gây ra bệnh chàm.

– Sống ở khu vực nhiều phấn hoa.

– Môi trường sống nhiều bụi bẩn.

– Do cơ thể đổ nhiều mồ hôi: Những trường hợp này nếu không được chăm sóc đúng cách sẽ có thể dẫn tới bội nhiễm gây tổn thương da nghiêm trọng.

– Sợi vải từ quần áo, đồ gia dụng có thể là tác nhân gây kích ứng bệnh chàm da,…

– Hóa chất gia dụng chẳng hạn như các loại chất tẩy rửa, xà phòng, các loại kem bôi, các loại nước hoa cũng là những tác nhân gây bệnh.

– Sự căng thẳng: Khi căng thẳng sẽ tác động đến nội tiết tố và là một trong những nguyên nhân gây kích thích các triệu chứng của bệnh chàm.

– Các loại thực phẩm dễ gây dị ứng như hải sản, sữa, hay một số món ăn chế biến sẵn,… có thể là nguyên nhân gây kích thích bệnh chàm và làm cho những biểu hiện của bệnh thêm nghiêm trọng hơn.

3. Triệu chứng

Tuỳ thuộc vào từng loại chàm sẽ có nhiều dạng triệu chứng khác nhau, nhưng nhìn chung thì bệnh chàm có các dấu hiệu dễ nhận biết như:

• Trên da bắt đầu xuất hiện những mảng màu hồng hoặc màu đỏ.
• Người bệnh luôn cảm thấy ngứa ngáy ở vùng da bị chàm.
• Các vùng chàm đỏ có thể bị chảy máu do gãi và bị nhiễm trùng da.
• Mụn nước xuất hiện trên da, gây cảm giác đau nhức khi mụn bị vỡ.
• Da sẽ trở nên khô cứng và đóng vảy do mụn nước bắt đầu bong ra.

4. Chẩn đoán

Bác sĩ chuyên khoa da liễu có thể chẩn đoán bệnh bằng cách xem xét làn da và tìm hiểu thông tin bệnh sử. Tuy nhiên, nhiều người mắc bệnh chàm cũng bị dị ứng. Do đó, bác sĩ có thể yêu cầu một số xét nghiệm dị ứng để tìm ra dị nguyên gây kích ứng hoặc tác nhân gây bệnh.

Trường hợp, bác sĩ chẩn đoán mắc bệnh chàm, người bệnh có thể hỏi bác sĩ về các công việc cần làm để phòng tránh bệnh tái phát, bao gồm:

– Cách tốt nhất để bổ sung độ ẩm cho da là gì? Tôi có thể sử dụng sản phẩm không kê đơn hay cần kê đơn?

– Tôi có cần mua loại xà phòng, kem dưỡng và nước giặt dành cho người mắc bệnh chàm không? Các sản phẩm không chứa hương liệu hoặc dành cho da nhạy cảm có hữu ích không?

– Có những loại thực phẩm nào mà tôi nên tránh để không bùng phát bệnh?

– Chất liệu vải nào nên tránh/nên mặc?

– Vật nuôi có làm cho các triệu chứng tồi tệ hơn không?

– Nếu đổ mồ hôi khiến mọi thứ tồi tệ hơn, tôi vẫn có thể tập thể dục chứ?

– Điều gì xảy ra nếu các triệu chứng không cải thiện hoặc xảy ra tình trạng nhiễm trùng da do trầy xước?

– Liệu căng thẳng có gây bùng phát bệnh?

– Cách nào có thể giảm nguy cơ bùng phát những đợt bệnh?

5. Điều trị

Chàm da là bệnh mạn tính nên rất khó để điều trị khỏi hoàn toàn. Tuy nhiên, người bệnh cũng không nên quá lo lắng, bằng một số biện pháp đơn giản hoàn toàn có thể kiểm soát bệnh. Cụ thể là:

– Người bệnh nên duy trì một chế độ ăn uống, nghỉ ngơi khoa học.

– Thường xuyên vận động, tập luyện mỗi ngày để tăng cường sức đề kháng, giúp cơ thể có khả năng chống lại nhiều loại bệnh tật.

– Không nên mặc những bộ đồ quá chật, tránh những chất liệu vải len và vải sợi tổng hợp và nên lựa chọn chất liệu cotton có đặc tính thấm hút tốt. Bên cạnh đó, khi mua quần áo, cũng nên lựa chọn chất liệu co giãn và cần giặt trước khi mặc và sử dụng loại nước giặt dịu nhẹ để tránh gây kích ứng da.

– Hạn chế tiếp xúc với các loại hóa chất độc hại.

– Giảm thiểu căng thẳng, suy nghĩ tích cực hơn.

Nếu thấy có dấu hiệu nghi ngờ bệnh chàm da, cần đến thăm khám tại các cơ sở y tế chuyên khoa để được chẩn đoán, điều trị kịp thời và ngăn chặn nguy cơ lây lan sang những vùng da khỏe mạnh trên cơ thể.

6. Phòng bệnh

Một số giải pháp có thể giúp ngăn ngừa triệu chứng của chàm bùng phát hoặc khiến bệnh chàm không trở nên tồi tệ hơn:

– Dưỡng ẩm cho da thường xuyên.

– Tránh thay đổi nhiệt độ hoặc độ ẩm đột ngột.

– Duy trì không khí mát mẻ giúp cơ thể không đổ mồ hôi hoặc quá nóng để giảm ngứa.

– Kiểm soát căng thẳng, dành thời gian thư giãn, tập thể dục thường xuyên giúp kiểm soát căng thẳng và tăng tuần hoàn.

– Tránh mặc trang phục bằng các chất liệu dễ xước như len, vải bố,…

– Không sử dụng xà phòng, chất tẩy rửa hoặc dung môi mạnh.

– Chú ý và tránh dùng các loại thực phẩm có thể gây ra các triệu chứng.

– Sử dụng máy tạo độ ẩm trong phòng ngủ.

Nếu con trẻ có nhiều khả năng bị bệnh chàm do tiền sử gia đình, cần nên cho con bú sữa mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu đời hoặc lâu hơn nếu có thể. Các bác sĩ khuyên nên tiếp tục cho trẻ bú sữa mẹ ít nhất đến 12 tháng (tốt nhất là 2 năm) khi cho trẻ làm quen với thức ăn đặc. Em bé cũng cần được bảo vệ khỏi các chất gây dị ứng tiềm ẩn như lông vật nuôi, ve và nấm mốc.

Tác giả bài viết:
TS. Nguyễn Triệu Vân
Bác sĩ cao cấp, cố vấn chuyên môn của Napharco.

CÔNG TY TNHH DƯỢC PHẨM NAPHARCO
Địa chỉ: Đường D1, Khu công nghiệp Yên Mỹ II, Thị trấn Yên Mỹ, Huyện Yên Mỹ, Tỉnh Hưng Yên
Điện thoại: 02213.766.338
Hotline: 0916.953.559
Mail: napharcopharma.corp@gmail.com